Abstrakt: |
Badanie przeprowadzono w ramach projektu badawczego Pracowni Profilaktyki Młodzieżowej „Pro-M” Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie (grant Fogarty International Center, U.S. National Institute of Health, nr 5R01 TW007647), którym to projektem objęto ponad 3000 warszawskich gimnazjalistów (badania podłużne). W niniejszym opracowaniu wykorzystano dane 2 098 uczniów w celu oceny zmian w postrzeganiu przez młodzież czynników sprzyjających procesom resilience w rodzinie, czyli cechom charakterystycznym, wymiarom lub właściwościom rodziny, które pomagają rodzinie uniknąć rozpadu w obliczu zmian (McCubbin, McCubbin, 1988). Wyróżniono najważniejsze kategorie czynników chroniących rodzinę przed rozpadem: pozytywne nastawienie, duchowość, jedność i harmonia w rodzinie, elastyczność, komunikacja w rodzinie, rozporządzanie funduszami, czas spędzany wspólnie, wspólne rozrywki, zajęcia rutynowe i rodzinne rytuały, sieć wsparcia pozarodzinnego. W badaniu wykorzystano pytania i skale zaczerpnięte z kwestionariusza Plint Adolescent Study (Zimmerman, Schemeelk-Cone, 2003) oraz z bazy danych EMCDDA Evaluation Instruments Bank (EIB). Wyniki analizy pozwoliły stwierdzić, że wraz z wiekiem gimnazjaliści coraz niżej oceniali wsparcie ze strony matki, ojca i rodzeństwa. Rodzice w coraz mniejszym stopniu kontrolowali sposób spędzania czasu przez dziecko, przy czym przywiązywali większą wagę do kontrolowania córek niż synów. Im młodzież była starsza, tym rzadziej spędzała czas z rodzicami, choć równie często rozmawiała z nimi na tematy dla nich ważne. Warszawskie rodziny okazały się zatem dysponować siłą i możliwościami sprzyjającymi procesom resilience. |