Celem badania było znalezienie odpowiedzi na pytanie, czy nauczyciele uczący w szkołach niepaństwowych w sposób znaczący różnią się od nauczycieli ze szkół państwowych pod względem stopnia akceptacji reform oświatowych w ogólności oraz w jakim stopniu obie grupy nauczycieli skłonne są zaakceptować zmiany w relacji nauczyciel – uczeń w zakresie odejścia od dotychczasowych, w większości konserwatywnych, form pracy szkoły w kierunku postaw otwartych, liberalnych. Badaniem objęto nauczycieli i rodziców szkół niepaństwowych i państwowych w Warszawie i małych miejscowościach na terenie całego kraju. Wykorzystano technikę ankiety wypełnianej samodzielnie przez badanego. Stosowano cztery różne wersje kwestionariusza ankiety w zależności od badanej zbiorowości (rodzice lub nauczyciele) i rodzaju szkoły (państwowa lub niepaństwowa). W sumie badanie przeprowadzono w 44 szkołach: 10 państwowych i 10 niepaństwowych w Warszawie oraz ośmiu państwowych i 16 niepaństwowych w małych miejscowościach. W każdej szkole badaniu podlegali rodzice uczniów wylosowanej klasy pierwszej i drugiej oraz nauczyciele uczący w klasach I-IV. Przebadano ogółem 992 rodziców (w tym 253 rodziców uczniów ze szkół niepaństwowych) i 150 nauczycieli z miast (54 z niepaństwowych) oraz 23 nauczycieli ze szkół niepaństwowych w małych miejscowościach. Zarówno nauczyciele, jak i rodzice uczniów szkół państwowych i niepaństwowych ulokowali swoje poglądy na środku skali mierzącej nastawienie wobec wprowadzania nowych koncepcji. Poziom akceptacji konieczności reformy wahał się w granicach 68-97% wśród poszczególnych grup; akceptacja była wyższa u nauczycieli szkół niepaństwowych i rodziców dzieci uczęszczających do tych szkół. Dużą ostrożność przejawiali nauczyciele szkół państwowych z Warszawy – 31,8% stwierdziło, że reformy to zagrożenie i muszą być traktowane z rezerwą, tego samego zdania było tylko 3% nauczycieli z warszawskich szkół niepaństwowych. W małych miastach deklaracje nauczycieli obu typów szkół nie wykazywały tak istotnych różnic. Rodzice dzieci uczęszczających do szkół państwowych niezależnie od środowiska czterokrotnie częściej deklarowali nieufność wobec reform w szkole. Wśród nauczycieli szkół państwowych występował większy stopień autorytaryzmu. Postawy rodziców uczniów uczęszczających do obu typów szkół dotyczące akceptacji liberalizacji procesu nauczania były w znacznym stopniu zbliżone – w większości rodzice byli zdania, że nauczyciel powinien zachęcić ucznia do pracy bez konieczności stosowania kar. Rodzice uczniów szkół państwowych znacznie częściej akceptowali stosowanie karania ucznia przez stawianie złych ocen. Również nauczyciele ze szkół państwowych znacznie częściej niż ci z niepaństwowych deklarowali akceptację tej formy nacisku (49% w Warszawie i 45% w małych miastach w porównaniu z 18% i 7%). Ponad 80% nauczycieli deklarowało akceptację dla liberalnego stwierdzenia dobry nauczyciel może wiele osiągnąć, nawet jeśli zrezygnuje całkowicie ze stosowania kar. Stwierdzenie o treści wyraźnie autokratycznej (dzieci muszą nauczyć się wykonywać polecenia) zostało odrzucone przez ponad 80% rodziców i nauczycieli obu typów szkół; inne, dopuszczające przymus ze strony nauczyciela, ale sformułowane w sposób mniej rygorystyczny (zbytnia ustępliwość nauczyciela nie wychodzi uczniom na dobre) zyskało aprobatę. Stwierdzono, że brak różnic pomiędzy nauczycielami szkół państwowych i niepaństwowych akceptujących twierdzenia uznane za symptom orientacji liberalistycznej można uznać za przejaw powszechnej w tej grupie gotowości do realizacji programu szkolnego bez stosowania przymusu zewnętrznego, przejaw zaś zupełnie odmiennego postępowania niektórych grup nauczycieli w praktyce szkolnej – jako dowód na to, że w szkołach państwowych nie mają oni możliwości realizacji zgodnego z ich postawami modelu pedagogicznego z uwagi na uwarunkowania natury instytucjonalnej. Podano też inną interpretację, zgodnie z którą deklaracje dotyczące funkcjonowania zawodowego nauczycieli nie różnicują obu grup, ponieważ dotyczą podstawowych elementów nauczycielskiej ideologii i jako takie nie podlegają weryfikacji.