Abstrakt: |
Badanie zrealizowano w ramach projektu systemowego Opracowanie i wdrożenie kompleksowego systemu pracy z uczniem zdolnym, realizowanego w ramach Priorytetu III: Wysoka jakość systemu oświaty, Poddziałania 3.3.3.: Modernizacja metod i treści kształcenia. Jednym z działań w projekcje było przeprowadzenie badania: Badanie istniejącego systemu wspierania ucznia zdolnego, czyli kompleksowa analiza rozwiązań systemowych w zakresie pracy z uczniem zdolnym, ze szczególnym uwzględnieniem dobrych praktyk stosowanych zarówno w Polsce, jak i za granicą. Cele badania: poznanie i analiza systemów pracy z uczniem zdolnym w wybranych krajach: Austrii, Czechach, Finlandii, Niemczech i Wielkiej Brytanii. Zrealizowano je w dwóch etapach. Na pierwszym dokonano kwerendy danych pochodzących z literatury przedmiotu i materiałów źródłowych, w tym raportów organizacji pozarządowych, zajmujących się dziećmi, aktów prawnych, danych uzyskanych w wyniku badań, danych statystycznych, danych Eurydice itp. W sumie uwzględniono 43 pozycje źródłowe. Na drugim etapie przeanalizowano zebrane dokumenty oraz wyciągnięto wnioski o charakterze komparatystycznym. Badanie oparto na metodzie analizy przypadku (case study) oraz analizy dokumentów zastanych. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że zalecenia Rady Europy w sprawie edukacji dzieci i młodzieży z 1994 roku, podkreślające potrzebę zwrócenia uwagi na specjalne potrzeby edukacyjne uczniów zdolnych, są brane pod uwagę w reformach systemów oświaty analizowanych państw. Problematyka związana z zapewnieniem odpowiednich warunków dla rozwoju uzdolnień uczniów realizowana była przez organy kierujące oświatą i instytucje oświatowe. We wszystkich uwzględnionych krajach podejmowano intensywne działania ustawodawcze, związane z uczniem zdolnym. Nie stwierdzono istnienia specjalnych systemów pracy z uczniem zdolnym we wszystkich państwach – system taki istniał jedynie w Wielkiej Brytanii. Tylko w tym kraju pojęcie ucznia zdolnego włączono w kategorię specjalnych potrzeb edukacyjnych. W pozostałych krajach terminologia stosowana wobec uczniów uzdolnionych była zróżnicowana, podobnie kryteria identyfikacji ucznia zdolnego. Stwierdzono funkcjonowanie państwowych lub prywatnych specjalnych instytucji zajmujących się dziećmi i młodzieżą, które wspierały rozwój uczniów uzdolnionych. Tworzono również portale społecznościowe, skierowane do uczniów zdolnych (np. Learner Academy). Prowadzono także badania naukowe nad kondycją zdolnych uczniów w szkołach. |