Przebieg awansu zawodowego przeanalizowano w pięciu gimnazjach i pięciu szkołach podstawowych. Celem analizy była odpowiedź na pytania, jak faktycznie przebiega awans zawodowy nauczyciela, jak realizowane są procedury i czy system wpływa na doskonalenie zawodowe nauczycieli i czy przyczynia się do poprawy jakości pracy badanych placówek. Nauczyciele ze szkół objętych analizą krytycznie oceniali system awansu z powodu jego nadmiernego formalizmu i biurokracji. Większość jednak dostrzegała pewne korzyści, gdyż awans zawodowy wpływa na poprawę jakości pracy szkoły, sprzyja pogłębieniu współpracy, a także zwiększa kompetencje nauczyciela. Badani nauczyciele zwracali uwagę, że korzyści z awansu byłyby dla szkoły większe, gdyby większa też była rola dyrektorów i ich wpływ na procedury awansowe. W opinii dyrektorów z kolei awans zawodowy nauczycieli przyczyniał się do poprawy współpracy w zespołach nauczycielskich, także na zróżnicowanie w wynagrodzeniach. Na korzyści płynące ze wzrostu zarobków zwracali uwagę także sami nauczyciele. Zauważono ponadto, że bardziej pozytywne oceny systemu awansu zawodowego formułowali nauczyciele mianowani i dyplomowani. Dyrektorzy z badanych placówek twierdzili, że wymagania awansu zawodowego w małym stopniu pomagają nauczycielom w pokonywaniu stresu w miejscu pracy, w aktywizowaniu rodziców albo radzeniu sobie z arogancją uczniów i ich przemocą wobec nauczających.