Badanie miało na celu diagnozę tworzenia podręczników i programów nauczania w gimnazjum. Zostało przeprowadzone przez Instytut Spraw Publicznych, realizujący projekt Drugi rok monitorowania reformy systemu oświaty. Raport z badania przygotowano na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu. W badaniu metodą wywiadu wzięło udział 18 autorów i wydawców programów i podręczników do gimnazjum: czterech programów i czterech serii podręczników do języka polskiego (Nagajowa M. i in.: Świat w słowach i obrazach; Do Itaki. Red. prow. Robert Chojnacki; Starczewska K. i in.: Świat człowieka; Kłakówna Z.A. i in.: To lubię); dwóch programów i podręczników do matematyki (Dąbrowski M. i in.: Matematyka 2001; Dobrowolska M. i in.: Matematyka z plusem); jednego programu i podręcznika do wiedzy o społeczeństwie (Pacewicz A. i in.: KOSS. Kształcenie Obywatelskie w Szkole Samorządowej). Pytania badawcze skupiały się wokół idei przewodnich i historii powstania programów i podręczników. Wybór autorów i wydawców był uzależniony od warunków, w jakich tworzyli programy i podręczniki. W badaniu metodą wywiadu standardowego wzięli udział dyrektorzy 37 gimnazjów ze wszystkich województw. Wybór gimnazjów miał charakter losowy. Pytania badawcze skupiały się wokół działań nauczycielskich zespołów przedmiotowych (czy istnieją; czy i jak ze sobą współpracują; nad jakimi zagadnieniami). Przebadano także nauczycieli z 37 wylosowanych szkół, uczących języka polskiego, matematyki i wiedzy o społeczeństwie (łącznie 76 osób). Pytania badawcze skupiały się wokół celów kształcenia, powiązania poszczególnych treści programowych, programów i podręczników do nauczania wiedzy o społeczeństwie (rodzaj, ocena), przeszkód w realizacji założonych celów dydaktycznych. Wyniki badania przedstawiły m.in. (wskazane przez dyrekcje) pola współpracy nauczycielskich zespołów przedmiotowych: egzaminy gimnazjalne, wewnątrzszkolny system oceniania, wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli, ścieżki edukacyjne, szkolny zestaw programów. Na podstawie wyników badania autorzy postawili tezę o silnym wpływie zadań egzaminacyjnych na konstrukcję programu szkolnego. Dodatkowo uznali, że pomiar osiągnięć szkolnych (szczególnie monitorowanie osiągnięć szkolnych) powinien znaleźć się na kursach doskonalących kadrę nauczycielską.