Celem badania było określenie wielkości zjawiska drugoroczności w gimnazjach w drugim roku reformy; próbowano także poznać przyczyny powtarzania klasy w opinii dyrektorów, wychowawców, pedagogów oraz uczniów, a także przeprowadzono analizę jakości pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów zagrożonych drugorocznością. Badanie zostało zrealizowane przez CBOS w listopadzie i grudniu 2001 roku. Wykorzystano następujące narzędzia badawcze: wywiad standardowy z dyrektorem szkoły (N = 37), ankietę Wybrane informacje o gimnazjum dla dyrektorów (N = 37), Kwestionariusz składu klasy dla wychowawców klas II (N = 37), Kwestionariusz dla wychowawców drugorocznych uczniów, którzy nie uzyskali promocji do klasy trzeciej (N = 47), Kartę ucznia powtarzającego II klasę do wypełnienia przez wychowawcę, oddzielnie dla każdego ucznia (N = 69), Ankietę dla ucznia powtarzającego klasę (N = 61), kwestionariusz wywiadu standardowego z pedagogiem szkolnym (N = 26). Uczniowie wymienili trzy przyczyny drugoroczności: brak chęci do nauki (33 odpowiedzi), częste wagarowanie (27 odpowiedzi) oraz złe warunki materialne (trzy odpowiedzi). Z kolei pedagodzy wskazywali dodatkowo niekorzystną atmosferę w domu rodzinnym (13 wskazań), brak zainteresowania rodziców nauką szkolną dziecka (11), zaległości z pierwszej klasy (dziewięć wskazań), niski poziom inteligencji (pięć), wpływ kolegów spoza szkoły (cztery), złe warunki mieszkaniowe (dwie odpowiedzi). Podobne przyczyny wskazywali badani wychowawcy. Zauważono jednak, że wychowawcy oraz pedagodzy byli skłonni do obarczania rodziców i samych uczniów winą za brak promocji. Stąd wynikało bagatelizowanie tego zjawiska w placówce i brak działań mających na celu poprawę sytuacji. Gimnazjaliści najczęściej nie uzyskiwali promocji z takich przedmiotów jak: matematyka i język polski, a w dalszej kolejności: historia i fizyka. Problemem w walce z drugorocznością był także brak zainteresowania dodatkowymi zajęciami, organizowanymi przez szkołę, wśród uczniów zagrożonych drugorocznością.