Abstrakt: |
Badanie zrealizowano w ramach projektu badawczego nr N N106 047839 Konstrukcja narzędzi do psychologicznej diagnozy gotowości do uczenia się dzieci w wieku od 3. do 11. roku życia; wyniki badania wykorzystano w pracy magisterskiej, przygotowywanej pod kierunkiem prof. dr hab. Anny I. Brzezińskiej. Celem badania była diagnoza poziomu funkcjonowania uwagi dzieci w wieku wczesnoszkolnym i wyłonienie ewentualnych grup ryzyka. Badaniem objęto 256 uczniów klas pierwszych (33%), klas drugich (31%) oraz klas trzecich (36%) z poznańskich szkół podstawowych. Dziewczynki stanowiły 52% próby, chłopcy zaś – 48%. W badaniu wykorzystano Test badania uwagi D2 R. Brickenkampa (2003) w adaptacji E.R. Dajek (2003) do pomiaru czterech parametrów uwagi (koncentracja, spostrzegawczość, impulsywność i nieuważność) oraz trójkolorowy test Stroopa do pomiaru piątego parametru uwagi, czyli hamowania poznawczego. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że 190 uczniów osiągnęło względną równowagę w funkcjonowaniu uwagi określonej pięcioma parametrami. Dzieci te stanowiły 74% badanych i należały do grup „przeciętni” i „skoncentrowani”. Im badani byli starsi, tym częściej zaliczali się do tej grupy (klasy pierwsze – 68%, klasy drugie – 73%, klasy trzecie – 81%). W grupie „przeciętni” największy udział mieli uczniowie klas pierwszych, a w grupie „skoncentrowani” – uczniowie klas trzecich. W przypadku płci uczniów zaobserwowano tylko jedną statystyczną zależność pod względem liczebności – częściej zaliczały się one do „impulsywnego” profilu uwagi. Stwierdzono różnice w poziomie czytania w zależności od funkcjonowania uwagi między dziećmi o przeciętnym profilu uwagi i o bardzo dobrej zdolności koncentracji a dziećmi o nieharmonijnym profilu uwagi. Zaobserwowano ponadto prawidłowość, zgodnie z którą w przypadku osób o prawidłowym funkcjonowaniu uwagi jej parametry korelowały zarówno z dekodowaniem, jak i rozumieniem, a w przypadku osób o nieprawidłowym funkcjonowaniu uwagi jej parametry korelowały jedynie z rozumieniem albo z dekodowaniem. Zauważono również, że dzieci z grupy „skoncentrowani” odznaczały się słabszym poziomem hamowania od pozostałych uczniów, co można było wiązać z rodzajem narzędzia użytego do badania kontroli uwagi. |