Abstrakt: |
Przedmiotem badania były programy i podręczniki w drugim roku reformy na przykładzie języka polskiego i przyrody w klasie piątej. Do zbadania 125 nauczycieli języka polskiego i przyrody w klasach piątych wykorzystano metodę wywiadu standardowego. W badanej próbce znalazło się 69 nauczycieli języka polskiego, w tym 22% ze wsi, 10% z miejscowości poniżej 5000 tys. mieszkańców, 22% z miasta do 50 000 mieszkańców, 16% z miasta do 100 000 mieszkańców i 30% z miasta powyżej 100 000 mieszkańców, a także 56 nauczycieli przyrody, w tym 21% ze wsi, 12% z miejscowości poniżej 5000 tys. mieszkańców, 18% z miasta do 50 000 mieszkańców, 20% z miasta do 100 000 mieszkańców i 29% z miasta powyżej 100 000 mieszkańców. Do przeszkód w osiąganiu celów nauczania języka polskiego nauczyciele zaliczyli: brak pomocy dydaktycznych (zdecydowanie tak 30%, raczej tak 33%, ani tak, ani nie 7%, raczej nie 26%, zdecydowanie nie 4%); brak okazji do kontaktu z kulturą (zdecydowanie tak 26%, raczej tak 36%, ani tak, ani nie 6%, raczej nie 25%, zdecydowanie nie 7%); brak fachowego doradztwa metodycznego (zdecydowanie tak 9%, raczej tak 19%, ani tak, ani nie 27%, raczej nie 35%, zdecydowanie nie 10%); brak zainteresowania ze strony uczniów (zdecydowanie tak 3%, raczej tak 15%, ani tak, ani nie 40%, raczej nie 35%, zdecydowanie nie 7%); brak współpracy ze strony rodziców (zdecydowanie tak 6%, raczej tak 6%, ani tak, ani nie 29%, raczej nie 50%, zdecydowanie nie 9%); luki we własnej wiedzy o języku, literaturze, kulturze (zdecydowanie tak 0%, raczej tak 3%, ani tak, ani nie 10%, raczej nie 45%, zdecydowanie nie 42%); brak poparcia ze strony dyrekcji i innych nauczycieli (zdecydowanie tak 0%, raczej tak 3%, ani tak, ani nie 7%, raczej nie 36%, zdecydowanie nie 54%). Program nauczania respondenci wybierali według własnego zdania (18% wyłącznie, 68% w dużym stopniu), pod wpływem kolegów (4% wyłącznie, 56% w dużym stopniu, 24% w małym stopniu), według sugestii wizytatora albo metodyka (21% w dużym stopniu, 14% w małym stopniu, 66% wcale). Do przeszkód w osiąganiu celów nauczania przyrody nauczyciele zaliczyli: brak pomocy dydaktycznych (zdecydowanie tak 27%, raczej tak 32%, ani tak, ani nie 14%, raczej nie 25%, zdecydowanie nie 2%); brak okazji do kontaktu z przyrodą (zdecydowanie tak 11%, raczej tak 23%, ani tak, ani nie 13%, raczej nie 34%, zdecydowanie nie 19%); brak fachowego doradztwa metodycznego (zdecydowanie tak 13%, raczej tak 12%, ani tak, ani nie 22%, raczej nie 34%, zdecydowanie nie 19%); brak zainteresowania ze strony uczniów (zdecydowanie tak 0%, raczej tak 4%, ani tak, ani nie 12%, raczej nie 54%, zdecydowanie nie 30%); brak współpracy ze strony rodziców (zdecydowanie tak 2%, raczej tak 18%, ani tak, ani nie 32%, raczej nie 27%, zdecydowanie nie 21%); luki we własnej wiedzy (zdecydowanie tak 4%, raczej tak 2%, ani tak, ani nie 11%, raczej nie 55%, zdecydowanie nie 28%); brak poparcia ze strony dyrekcji i innych nauczycieli (zdecydowanie tak 0%, raczej tak 2%, ani tak, ani nie 20%, raczej nie 32%, zdecydowanie nie 46%). Program nauczania respondenci wybierali według własnego zdania (10% wyłącznie, 70% w duży stopniu, 10% w małym stopniu, 8% wcale), pod wpływem kolegów (4% wyłącznie, 38% w dużym stopniu, 38% w małym stopniu, 14% wcale), według sugestii wizytatora albo metodyka (2% wyłącznie, 26% w dużym stopniu, 40% w małym stopniu, 30% wcale), z polecenia dyrekcji (0% wyłącznie, 12% w dużym stopniu, 12% w małym stopniu, 66% wcale). Za wyborem danego podręcznika do nauczania przyrody przemawiały przede wszystkim następujące cechy: zgodność treści z podstawą programową (32% wyłącznie, 57% w dużym stopniu); ładna szata graficzna (16% wyłącznie, 68% w dużym stopniu) i in. |