W ramach analizy PEST zidentyfikowano kluczowe czynniki w otoczeniu, wpływające na funkcjonowanie uczelni wyższych w Warszawie i na Mazowszu. Na podstawie wyników analizy przeprowadzono analizę SWOT. Prace analityczne prowadzono dla czterech obszarów tematycznych: strategiczne kierunki kształcenia, model absolwenta, model uczelni, budowa powiązań z otoczeniem gospodarczym. Do głównych charakterystyk, które będą miały wpływ na przyszłe kierunki kształcenia, zaliczono: demografię (przewaga osób starszych albo zrównoważona struktura społeczeństwa), spójność wewnątrzregionalna (słaba spójność i duża defragmentacja albo konwergencja przejawiająca się w jednakowym dostępie do zasobów i usług w regionie), zarządzanie zasobami intelektualnymi, system kształcenia, potencjał kadry akademickiej (tradycyjny system patentowy, zachowawczy system kształcenia i stagnacja potencjału kadry akademickiej albo model „otwartej nauki” – modułowy system kształcenia, wzrost poziomu i dynamiczny rozwój kadry, rozdział specjalizacji kadry badawczej i dydaktycznej), globalny kontekst gospodarczy (niewykorzystanie szans Mazowsza albo rozwój Mazowsza), jakość życia i zdrowie (słaba dostępność usług albo dynamiczny rozwój jakości życia, wysoki poziom zdrowia i opieki zdrowotnej). Otwarty i aktywny model edukacji wyższej charakteryzuje się zróżnicowaniem misji uczelni, kształceniem interdyscyplinarnym, mobilnością studentów, wspólnymi standardami nauczania w sieci regionalnej, wysokim potencjałem kadry akademickiej i in. Jego słabe strony to: skłonność do unifikacji modeli poszczególnych uczelni, sztywne pogramy i ścieżki kształcenia, autarkia uczelni państwowych, także konserwatyzm środowiska, słabe związki z otoczeniem i in. Mocne strony to m.in.: duży potencjał kadry akademickiej w regionie, międzynarodowe akredytacje programów, dominująca pozycja warszawskich uczelni w kraju.