Abstrakt: |
Problematyka badania objęła takie kwestie szczegółowe jak: miejsce i funkcja lektury książkowej wśród innych form aktywności w czasie wolnym dorastającej młodzieży, preferencje lekturowe i stosunek do czytania książek, książki lubiane i cenione, wartości przypisywane udanej lekturze, podobieństwa i różnice postaw czytelniczych dwunastolatków i piętnastolatków podczas czytania dla przyjemności i w ramach obowiązku szkolnego, formy czytania w internecie, relacje między czytaniem w sieci tekstów wybieranych w czasie wolnym a tych koniecznych dla potrzeb edukacji szkolnej, opór gimnazjalistów wobec lektury książkowej odbywanej w ramach obowiązku szkolnego i w czasie wolnym, w jakich grupach społeczno-demograficznych potrzebna jest pedagogiczna działalność interwencyjna, społeczny obieg książki w środowisku rodzinnym i rówieśniczym polskich uczniów; inicjacje i biografie czytelnicze. Grupa badana to uczniowie szóstej klasy szkoły podstawowej (pierwszy raz zostali objęci badaniem) oraz trzeciej klasy gimnazjum. Badanie składało się z dwóch etapów. Pierwszy etap (badanie jakościowe) – realizacja indywidualnych wywiadów pogłębionych (48 uczniów). Przedmiotem rozmowy była pogłębiona analiza obecności praktyk lekturowych (niezależnie od nośnika tekstu) w życiu codziennym badanych uczniów. Drugi etap (badanie za pomocą ankiety audytoryjnej) – celem była obserwacja jak najpełniejszej, w skali ogólnopolskiej, reprezentacji uczniów kończących szkołę podstawową i gimnazjum (uczniowie dobrani losowo). W badaniu uczestniczyło łącznie 1721 uczniów szkół podstawowych (53% chłopców, 47% dziewcząt) oraz 1816 uczniów szkół gimnazjalnych (52% chłopców, 48% dziewcząt). Dane zyskane podczas badania poszerzono o te zgromadzone metodą regresji logistycznej. Badanie potwierdziło, że ok. 5% uczniów szkół podstawowych w ogóle nie czyta książek. Odsetek ten wzrasta wraz z wiekiem badanych (w gimnazjach wynosi prawie 14%). Do codziennych praktyk czytelniczych przyznało się 20% szóstoklasistów i 15% procent gimnazjalistów. Zainteresowania czytelnicze obu grup badanych dotyczą wyborów literatury fantastycznej lub powieści przygodowych (uczniowie szkół podstawowych wymieniali np. Tolkiena, Rowling; gimnazjaliści dodatkowo wymienili Kinga, Sapkowskiego). Wśród preferencji czytelniczych dziewcząt dominuje tematyka narkomanii. Badanie potwierdziło, że w 7% polskich domów nie ma żadnej książki. Jest to jeden z powodów rozwijającego się zjawiska nieczytania. |