Celem badania było zrównanie wyników egzaminu gimnazjalnego dla lat 2002–2010. W badaniu wzięło udział ponad 10 tys. uczniów wybranych losowo; wykorzystano informacje na temat ponad 500 zadań. W celu zrównania wyników posłużono się modelami IRT, a wyniki przedstawiono na skali zmiennej ukrytej i na skali wyników obserwowanych. W artykule omówiono szczegółowo metodologię badania. W celu empirycznej weryfikacji procedury zrównywania egzaminu porównano wyniki zrównania z wynikami badania PISA. Okazało się, że wyniki zrównania w badaniu przeprowadzonym w Instytucie Badań Edukacyjnych (część humanistyczna egzaminu gimnazjalnego) są niemal identyczne jak w badaniu umiejętności czytania ze zrozumieniem PISA. Wyniki z lat 2006 i 2009 prawie pokrywały się ze sobą. Natomiast w zakresie umiejętności matematyczno-przyrodniczych wynik w polskim badaniu różnił się od wyników PISA. Okazało się bowiem, że wyniki PISA z lat 2003–2009 pozwalają wnioskować o stabilności umiejętności matematyczno-przyrodniczych, a wyniki zrównania egzaminu z tej części ujawniły tendencję spadkową. Należy jednak wspomnieć, że po usunięciu z badania zrównującego lat 2002 i 2003 poziom umiejętności matematyczno-przyrodniczych okazałby się stabilny – wyniki z 2004 i 2010 nie różnią się od siebie statystycznie.