Celem badania jest uzupełnienie danych uzyskanych w badaniu ESLC o informację dotyczącą umiejętności wypowiedzi ustnej w języku angielskim u uczniów trzecich klas gimnazjum. Badanie zrealizowano w dwóch etapach. W roku 2011 badaniem objęto 23 gimnazjów, próba liczyła 499 uczniów. Są to ci sami uczniowie, którzy wzięli udział w badaniu ESLC. Druga część badania w roku 2012 umożliwiła porównanie efektów uczenia się według wymagań starej i nowej podstawy programowej (badanie objęło ostatni rok starej i pierwszy rok realizacji nowej podstawy). Narzędziem pomiarowania był test. Badanie pokazało m.in. rozkład procentowy wyników uczniów według oceny właściwej. Na poszczególnych poziomach wyniki wyglądały następująco: A1 – 41%, A2 – 34%, B1 – 18%, B2 – 7%. Ponadto wykazano rozkład procentowy umiejętności mówienia w języku angielskim u uczniów na poszczególnych poziomach ESOKJ w trzech sprawnościach języka angielskiego: rozumienie tekstów pisanych (N = 255), rozumienie ze słuchu (N = 248), tworzenie wypowiedzi pisemnych (N = 238). Wyniki badania potwierdziły wzajemną zależność pomiędzy testowanymi sprawnościami w ramach badania umiejętności mówienia (BUM) a ESLC.