Głównym założeniem Diagnozy Umiejętności Matematycznych (DUMa) było zbadanie uczniowskich sprawności z zakresu matematyki. Badaniem objęto uczniów klas piątych szkół podstawowych z całego kraju (6275 szkół, 181 482 uczniów). Specyfika badania (głównie z zakresu formy i zadań) nawiązywała do modelu sprawdzianu po szkole podstawowej, który będzie zdawany w nowej formie w 2015 r. przez uczniów kończących drugi etap edukacyjny. Nowatorstwo tego egzaminu jest podyktowane zmianami, jakie niesie ze sobą nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego (wydzielona część matematyczna, która będzie sprawdzała m.in. takie umiejętności jak: modelowanie matematyczne, proste rozumowanie, wnioskowanie). Udział w badaniu DUMa był dobrowolny. O zgłoszeniu danej klasy decydował dyrektor szkoły (można było zgłosić wszystkie oddziały klas piątych w szkole). W oparciu o wyniki badania placówki szkolne poznały mocne i słabe strony z zakresu badanych kompetencji oraz będą mogły zaplanować proces dydaktyczny w ten sposób, by wspierać sprawności dobrze wykształcone oraz rozwijać deficyty. Wyniki badania wykazały, że w obszarze sprawności rachunkowych uczniowie zyskali 46% możliwych do zdobycia punktów. Ta umiejętność okazała się nie wykształcona na wystarczającym poziomie. Sprawdzano ponadto: wykorzystanie i tworzenie informacji (uzyskano 49% z sześciu możliwych do zdobycia w tym aspekcie punktów), umiejętność modelowania matematycznego (około 40-45% uczniów posiadło tę zdolność), umiejętność rozumowania i tworzenia strategii (umiejętność tę opanowali uczniowie w stopniu słabym).