Abstrakt: |
Celem badania była charakterystyka wydatków rodziców na edukację dzieci w wieku szkolnym. W badaniu uczestniczyło 1170 dorosłych mieszkańców Polskich. Dobór próby miał charakter losowy. W związku z początkiem roku szkolnego wydatki rodziców (na czesne, ubezpieczenie, podręczniki, przybory szkolne; N = 387 posiadających dzieci w wieku szkolnym) wyniosły: nic: 1%, do 100 zł: 5%, 101–200 zł: 17%, 201–300 zł: 24%, 301–500 zł: 30%, 501–800 zł: 12%, powyżej 800 zł: 10%. Na jedno dziecko rodzice wydali średnio 270 zł. Największy koszt związany z rozpoczęciem roku szkolnego ponieśli rodzice o najwyższym statusie zawodowo-społecznym, osoby z wyższym wykształceniem, przedstawiciele inteligencji i kadry kierowniczej, prywatni przedsiębiorcy, osoby o najwyższych dochodach na jednego członka rodziny. We wszystkich tych grupach średni koszt na jedno dziecko wyniósł około 350 zł. Najgorzej sytuowane rodziny wydały średnio na jedno dziecko 225 zł. Okazało się ponadto, że wydatki poniesione przez rodziców z podstawowym, zawodowym i średnim wykształceniem były bardzo zbliżone. W rodzinach chłopskich na jedno dziecko wydano 296 zł (być może jest to wynik opłat za internat, stancję i dojazdy). W rodzinach, w których jedno z rodziców było rencistą, na dziecko wydano średnio 187 zł. Jeśli jedno z rodziców pozostawało na bezrobociu, średni wydatek na jedno dziecko wynosił 203 zł. 41% respondentów zamierzało opłacać dziecku dodatkowe zajęcia pozaszkolne, 59% nie planowało takich wydatków. Rodzice, którzy zdecydowali się wysyłać dzieci na dodatkowe lekcje, wybierali najczęściej zajęcia z: języków obcych (67%), korepetycje, kursy przygotowawcze (21%), zajęcia sportowe (20%). 16% wybrało zajęcia artystyczne, 6% informatykę albo kurs komputerowy, a 3% inne. Średni miesięczny wydatek na dodatkowe zajęcia wynosił 147 zł, na jedno dziecko zaś – 123 zł. Co dziesiąta osoba wydawała miesięcznie ponad 200 zł na zajęcia dodatkowe dla dzieci. Czynnikami różnicującymi szanse dziecka na dodatkowe zajęcia były: wykształcenie rodziców, ich kwalifikacje zawodowe i dochody. Okazało się, że dzieci rolników, robotników wykwalifikowanych oraz rencistów i emerytów miały trzy razy mniejsze szanse na dodatkowe lekcje niż uczniowie z rodzin inteligenckich albo prywatnych przedsiębiorców. Na korepetycje i kursy przygotowawcze uczęszczało 18% dzieci z najlepiej sytuowanych rodzin, ponad 10% uzyskujących średnie dochody i blisko 5% najuboższych. Okazało się ponadto, że korzystanie z korepetycji najpopularniejsze było we wschodnim regionie Polski (22%), mniej w środkowym (17%). |