BIBE
polski   english
Strona główna Instytut badań edukacyjnych
BIBE
Evidence Informed Policy
Zobacz również
Nasze strony
O pracowni

Zespół Pracowni BIBE zajmuje się przede wszystkim monitorowaniem i opracowaniem badań za lata 1989-2015 prowadzonych w zakresie szeroko pojętej edukacji.   >> więcej


napisz do nas
bibe@ibe.edu.pl
 
  poprzednie
następne  
 
Obserwuj
Tytuł badania: Religia w systemie edukacji
Projekt badawczy:
  • Aktualne problemy i wydarzenia
pokaż badania
Typ badania: cykliczne
Instytucja:
Data: 6 czerwca 2008 – 9 czerwca 2008
Badacz: Michał Feliksiak
Abstrakt:

Badanie miało na celu poznanie opinii Polaków na temat nauczania religii w szkole. Badaniem objęto reprezentatywną próbę losową Polaków w wieku 15 lat i starszych (N = 1167). Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że 65% respondentów akceptowało religię w szkołach publicznych, 32% było przeciwnego zdania. 3% udzieliło odpowiedzi „trudno powiedzieć”. W porównaniu do badań z 2007 roku poparcie dla religii w szkołach nieco zmalało (o 7 pkt procentowych), jednak nadal utrzymywało się na wyższym poziomie niż w latach dziewięćdziesiątych. Wśród wszystkich grup społeczno-demograficznych sprzeciw w stosunku do nauczania religii w szkołach wyrażały najczęściej osoby niebiorące udziału w praktykach religijnych lub uczestniczące w nich sporadycznie oraz badani o lewicowych poglądach politycznych. Relatywnie rzadziej wyrażali aprobatę badani w wieku 34-64 lata, osoby mieszkające w dużych aglomeracjach oraz respondenci z wyższym wykształceniem. Z kolei mieszkańcy wsi, osoby o najniższym wykształceniu oraz osoby o prawicowych poglądach politycznych relatywnie częściej popierali nauczanie religii w szkołach. W przypadku nauczania religii w przedszkolach zdania badanych były bardziej podzielone – 49% było temu przeciwnych, 44% popierało tę ideę. W porównaniu z 2007 rokiem stwierdzono w tym zakresie spadek poparcia respondentów (zwolennicy – 53%, przeciwnicy – 41%). Lekcje religii w przedszkolach najczęściej popierali najmłodsi badani (15-24 lat) oraz osoby uczestniczące w praktykach religijnych co najmniej raz w tygodniu. 56% badanych wybrałoby dla swoich dzieci religię (w 2007 roku – 50%) a 16% – etykę (w 2007 roku – 13%). 20% pragnęłoby, żeby ich dzieci uczęszczały na lekcje z obu przedmiotów (w 2007 roku – 26%), 2% – na żaden z nich. W grupie badanych, którzy wysłaliby swoje dzieci na lekcje religii, dominowały osoby o takich samych cechach społeczno-demograficznych, co w przypadku zwolenników nauczania religii w szkole, ponadto częściej byli to rolnicy i robotnicy. Analogicznie rzecz się miała w przypadku osób wskazujących etykę i osób przeciwnych nauczaniu religii w szkole, ponadto częściej byli to również pracownicy umysłowi niższego szczebla i pracujący na własny rachunek. Zwolennicy religii w szkołach częściej wybraliby dla swoich dzieci lekcje religii, przeciwnicy – lekcje etyki, przy czym co czwarta osoba przeciwna katechezie w szkołach mimo wszystko wybrałaby religię dla swoich dzieci, a ponad co piąta – oba przedmioty. 55% badanych było przeciwnych stawianiu stopni z religii (tyle samo co w 2007 roku), a 38% popierało ten pomysł (najczęściej osoby w wieku 15-17 lat i najstarsi respondenci, praktykujący, o prawicowych poglądach, mieszkańcy wsi, osoby z wykształceniem podstawowym oraz znajdujące się w gorszej sytuacji finansowej). 62% badanych sprzeciwiało się włączaniu stopnia z religii do średniej na koniec roku szkolnego, a popierało je 33% (cechy społeczno-demograficzne podobne do zwolenników stopni w ogóle). 57% respondentów nie popierało zdawania egzaminu z religii na maturze, a 35% pomysł ten zaaprobowało (wzrost o 7 pkt proc. w stosunku do 2007 roku). Większość badanych (79%) zgadzała się, że religia powinna być na początku lub na końcu planu zajęć na dany dzień, by nie stwarzać problemu dla osób nieuczęszczających na lekcję. 58% respondentów uważało, że na lekcjach religii powinno się przekazywać wiedzę na temat różnych religii i wierzeń, a 36% aprobowało omawianie wyłącznie wiadomości na temat religii katolickiej. 64% uważało, że na lekcjach powinna być przekazywana przede wszystkim wiedza (zwłaszcza kontekst historyczny i kulturowy), 30% kładło zaś nacisk na kształtowanie wiary uczniów. Na religię uczęszczało w swoim życiu 55% badanych, 35% nie chodziło nigdy na religię, a 10% uczestniczyło w lekcjach religii w czasie badania. Dane te trzeba jednak traktować ostrożnie, bowiem część respondentów mogła uwzględniać w swych odpowiedziach lekcje prowadzone w parafii, poza szkołą. Większość badanych uczęszczających w czasie przeprowadzenia badania na religię była zwolennikami religii w szkole (83%) oraz uważała je za lekcje ciekawe (75%) i przydatne (76%). Osobę prowadzącą zajęcia z religii oceniano jako dobrze przygotowaną (81%) i traktującą uczniów sprawiedliwie (78%), nieco rzadziej – otwartą na dyskusję (69%) i przekazującą wiedzę przydatną z perspektywy innych przedmiotów (54%). Połowa badanych uczęszczających na religię otrzymała na koniec roku w poprzedniej klasie ocenę bardzo dobrą, 20% nie pamiętało tej oceny, 16% uzyskało ocenę dobrą, 7% celującą, 3% dostateczną. 4% badanych z tej grupy stwierdziło, że nie było ocen z religii.

Deskryptory TESE: religia, szkoła publiczna, szkolnictwo publiczne, postawa, wiek, miejsce zamieszkania, środowisko społeczno-kulturowe, katolicyzm, edukacja religijna
TESE descriptors: religion, public-sector school, public education, attitude, age, place of residence, socio-cultural environment, Catholicism, religious education
Publikacje:
  • Feliksiak, M. (oprac.). (2008). Religia w systemie edukacji. Komunikat z badań. Pobrane z http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2008/K_136_08.PDF
 
Tagi
Ostatnie wyszukiwania
Wyszukane słowo Liczba odpowiedzi
 
Strona internetowa współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Baza Informacji o Badaniach Edukacyjnych została stworzona w ramach projektu "BADANIE JAKOŚCI I EFEKTYWNOŚCI EDUKACJI ORAZ INSTYTUCJONALIZACJA ZAPLECZA BADAWCZEGO"