Abstrakt: |
Badanie zrealizowano na reprezentatywnej próbie losowej 1007 dorosłych mieszkańców Polski. Jego celem było określenie wydatków poniesionych przez rodziców na edukację ich dzieci w roku szkolnym 2012/2013. Wyniki badania pozwoliły stwierdzić, że na potrzeby dziecka związane z kształceniem na poziomie szkoły podstawowej, gimnazjalnej i średniej lub zawodowej rodzice wydali średnio 1122 zł, czyli 109% kwoty wydanej w poprzednim roku szkolnym. W większości przypadków wydatki rodziców nie przekroczyły 1000 zł (61%), przy czym to górny pułap tego przedziału stanowił najczęściej deklarowaną wysokość wydatków poniesionych wraz z rozpoczęciem roku szkolnego (20%). W porównaniu z latami poprzednimi po raz pierwszy ponad połowa respondentów (55%) wydała kwotę przekraczającą 800 zł. 21% wydało kwotę mieszczącą się w przedziale 501-800 zł, 19% do 500 zł. Wysokość kwot wydanych przez rodziców zależała od liczby uczniów w rodzinie. W rodzinach z jednym dzieckiem wydano średnio 799 zł, a w rodzinach wielodzietnych (troje dzieci i więcej) wydano już 2153 zł. W przeliczeniu na jedno dziecko wydatki badanych w roku szkolnym 2012/2013 wyniosły 725 zł, czyli znów 109% kwoty z poprzedniego roku szkolnego. Nastąpiło również zbliżenie kwot wydawanych na jedno dziecko w rodzinach o różnej liczbie dzieci w związku ze znaczącym wzrostem wydatków ponoszonych przez rodziny posiadające co najmniej troje dzieci. Nie stwierdzono znaczących różnic w wydatkach w zależności od typu i poziomu szkoły. Tradycyjnie największym obciążeniem budżetu były podręczniki szkolne (średnio 369 zł na jedno dziecko). Jednak to nie wzrost cen podręczników (o 1%) zdecydował o wzroście wydatków rodziców, lecz wzrost wydatków na szkolne przybory (o 16%) oraz na szkolne ubrania (o 12%). Przeciętnie na przybory szkolne wydano 154 zł, na ubrania zaś – 207 zł. Wzrósł nieznacznie odsetek rodziców deklarujących, że ich dziecko będzie korzystać z używanych podręczników przynajmniej do niektórych przedmiotów (z 49% w 2011 do 51% w 2012 roku). Byli to najczęściej rodzice uczniów gimnazjów (75%) oraz szkół średnich lub zawodowych (64%), rzadziej podstawowych (18%). Głównym powodem decydowania się na nowe podręczniki była zmiana programowa (37%) oraz zmiany dokonywane przez nauczycieli (27%). Nastąpił wzrost liczby rodziców decydujących się na wysłanie dzieci na płatne zajęcia pozaszkolne (47%). Decyzja taka zależała przede wszystkim od poziomu wykształcenia rodziców, ich zawodu i statusu ekonomicznego – w zajęciach uczestniczyć zatem będą najczęściej dzieci osób z wyższym i średnim wykształceniem, kadry kierowniczej i specjalistów z wyższym wykształceniem, z rodzin o wyższych dochodach na jedną osobę w rodzinę oraz osób postrzegających swoją sytuację materialną jako dobrą. |